De ziekte van Lyme is een infectieziekte die wordt veroorzaakt wordt door een spiraalvormige bacterie van drie tot acht micrometer, de Borrelia burgdorferi. De infectie vind plaats door een tekenbeet. Teken dragen in sommige gevallen de bacterie Borrelia burgdorferi bij zich waardoor een beet van een teek een infectie kan veroorzaken. De symptomen die hieruit volgen wordt de ziekte van Lyme genoemd.
De ziekte van Lyme is naar het plaatsje Lyme in Connecticut (Verenigde Staten) vernoemd waar de vorige eeuw in 1975 een epidemie optrad van deze infectie.
Lyme in Nederland
Er worden in Nederland per jaar meer dan een miljoen mensen gebeten door een teek. In Nederland gaat het doorgaans altijd om de Ixodes Ricunus. Hiervan krijgt meer dan 1,5% (15.000-20.000) een rode ring rond de plaats van de beet. Niet iedereen die de infectie oploopt vertoont deze rode ring rond de beet. De meeste meldingen van een tekenbeet vindt plaats in de zomermaanden.
De ontdekker van de ziekte van Lyme
De Lymeziekte werd al eerder ontdekt. In 1764 werd de ziekte door bioloog John walker ontdekt. Een man die trouwens ook een geestelijke was. Men gaat er vanuit dat de emigranten die naar Amerika reisde de teken met zich meedroegen.
Andere onderzoekers die de ziekte van Lyme beschreven
Andere vroege beschrijvingen van de ziekte van Lyme vinden we terug in 1883 in Duitsland. Daar beschreef de arts Alfred Buchwald een huidaandoening met de Latijnse naam acrodermatitis chronica atrophicans. Dit is de wetenschappelijke naam voor wat we nu kennen als het derde stadium van de ziekte van Lyme. Vervolgens werden in 1909 voor het eerst de huiduitslag beschreven die vaak gepaard gaat met een tekenbeet. We hebben het dan in het bijzonder over de kenmerkende rode kringen. De Zweedse dermatoloog Arvid Afzelius gaf deze uitslag de wetenschappelijke naam ‘erythema migrans’. Het duurde echter tot de jaren ‘50 van de vorige eeuw vooraleer deze symptomen gerelateerd werden aan een tekenbeet. Penicilline werd toen als medicijn gebruikt om deze verschijnselen te bestrijden. In 1975 volgde dan eindelijk de doorbraak ten gevolge van de uitbraak van de ziekte in Lyme, Connecticut. Daar kregen de patiënten te maken met gewrichtsklachten, maar hun andere symptomen werden door wetenschappers van de befaamde Yale universiteit in verband gebracht met de ziekteverschijnselen die reeds eerder op het Europese vasteland beschreven werden en die in verband konden worden gebracht met tekenbeten.
Waarom kwam er in 1975 een doorbraak in de ontdekking van de ziekte van Lyme?
De patiënten in Lyme, Connecticut waren mondige mensen die met klem aandrongen op verder onderzoek naar de aandoening waaraan ze leden. Een van de voortrekkers was een moeder die zelf aan de toen nog niet bekende ziekte leed, en die zelf ook twee kinderen had met gewrichtsklachten. Allen Steere was toen reumatoloog aan de universiteit van Yale en werd later ook professor te Harvard. Hij ontdekte de gelijkenis met de huidaandoening ‘erythema migrans’ die reeds eerder beschreven werd door de Zweed Afzelius en zo werd ook de link gelegd met de tekenbeet. In 1982 werd vervolgens de bacterie ontdekt die de ziekte veroorzaakt. De Amerikaanse, maar van oorsprong Zwitserse onderzoeker Willy Burgdorf was hiervoor verantwoordelijk. Daarom spreken we nu nog altijd over Borrelia burgdorferi.